Thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về đẩy nhanh công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy ban chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, hiện này Nga Sơn có 03 nhà máy có vốn đầu tư FDI và hàng trăm cơ sở sản xuất, doanh nghiệp vừa và nhỏ đang hoạt động trên địa bàn huyện đã góp phần làm cho bộ mặt đời sống kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện có nhiều thay đổi: Các nhà máy và doanh nghiệp sẽ còn phát triển thêm trrong thời gian tới, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế của địa phương theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đồng thời cũng là góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập và cũng nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân đã và đang sinh sống tại các khu vực nông thôn theo tinh thần "ly nông bất ly hương". Hiện nay Nga Sơn đang có khoảng trên 10.000 lao động hoạt động trên lĩnh vực phi nông nghiệp tạo ra nguồn thu cao gấp rất nhiều lần so với sản xuất trong lĩnh vực nông nghiệp.

Tuy nhiên, tốc độ công nghiệp hóa, đô thị hóa nhanh và sự gia tăng dân số gây áp lực đến môi trường, làm cho tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng nặng nề, bởi ô nhiễm từ nước thải, khí thải và chất thải rắn cũng như chất thải trong nông nghiệp, trong gia đình ngày càng nhiều và ít có khả năng tự xử lý. Hầu hết chất thải đang được thu gom theo hợp đồng với Công ty TNHH môi trường Nga Sơn, song không thể xử lý hết do gặp khó khăn trong khâu xử lý cuối cùng, nên chất thải dư lớn, dẫn đến ô nhiễm môi trường nông thôn sẽ trở nên nghiêm trọng nếu không tìm ra giải pháp hiệu quả.

Lò đốt rác phía Nam huyện Nga Sơn

Ngoài ra, ô nhiễm môi trường từ các nhà máy, khu dân cư đã gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng tại các khu vực dân cư sinh sống. ảnh hưởng của ô nhiễm asen trong nguồn nước ăn uống, sinh hoạt tới sức khỏe, bệnh tật của cộng đồng dân cư, bên cạnh một số bệnh tật có tính chất di truyền thì tại các khu vực nông thôn hiện nay ở nước ta đang xuất hiện ngày càng các loại bệnh tật mới có tính chất lây lan nguy hiểm ra cộng đồng và tính chất hiểm nghèo đe dọa đến mạng sống con người, như dịch tả, ngoài da, hô hấp, uốn ván và đặc biệt là các căn bệnh có tính chất hiểm nghèo tiêu chảy cấp, ung thư có nguyên nhân do sử dụng các sản phẩm độc hại hoặc bị ô nhiễm từ môi trường sống hiện nay.

Để góp phần giảm thiểu những tác động xấu từ ô nhiễm môi trường đến sức khỏe nguồn nhân lực trên địa bàn huyện hiện nay, trong những năm qua cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, ngành chức năng và nhân dân trên địa bàn huyện Nga Sơn hết sức quan tâm. Song song với các giải pháp mang tính chuyên ngành, huyện Nga Sơn đã rất linh hoạt, bám sát tình hình thực tế của địa phương đề ra nhiều giải pháp tình thế, song cũng tạo tiền đề để thực hiện những giải pháp lâu dài. Cụ thể sau khi gặp sự cố tại bãi rác phía Bắc xã Nga Giáp, UBND huyện Nga Sơn đã chủ trương xây dựng 02 lò đốt rác ở bãi rác phía nam huyện, bước đầu giải quyết được vấn đề ùn tác rác thải tồn đọng đã tạo ô nhiễm gây bức xúc trong nhân dân và qua kỳ họp thứ 6 HĐND huyện khóa 19, tiếp tục có chủ trương cho phép các xã, thị trấn có thể phối hợp để cùng chọn địa điểm phù hợp xây dựng các lò đốt rác công suất nhỏ để tự xử lý khối lượng chất thải ngày càng tăng ở các địa phương, dẫu biết rằng đây là giải pháp chưa toàn diện và cần có sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, nhưng nếu xét tổng thể vấn đề thi đây là hướng đi phù hợp, bởi ô nhiễm của khói lò đốt không lớn so với ô nhiễm từ chính sự tồn đọng của rác thải ngày càng chồng chất nếu không được thu gom, xử lý trong ngày, vấn đề là phải chọn địa điểm để xây dựng các lò đôt nhỏ ở đâu và ai là người có thể tham gia vào hoạt động này? Thực tế đây là một câu hỏi mà câu trả lời có thể giải đáp cùng lúc tháo gỡ hai khó khăn hiện nay, bới nếu các xã trong huyện phối hợp liên kết khoảng 4 đến 7 xã, giao cho các HTX dịch vụ nông nghiệp đảm nhiệm việc khai thác hoạt động của các lò đốt và đảm nhân dịch vụ môi trường, có thể mức đóng góp của người dân sẽ thấp hơn hiện nay, bới chi phương án này rút ngắn được quãng đường vận chuyển, vận dung các phương tiện vận chuyển đơn giản, giảm được mức đầu tư lớn mua xe ô tô vận chuyển và tận dụng được nguồn lao động tại chỗ, khi đó bình quân ở mỗi xã có số lượng dân cư là 5.000 nhân khẩu chỉ cần đóng góp 10.000 đồng/ tháng phí vệ sinh môi trường đã có số tiền khá lớn, đủ sức trả lương thỏa đáng cho các khâu dịch vụ, đồng thời tạo điều kiện để mô hình HTX dịch vụ nộng nghiệp kiểu mới có sức sống, tự tin vươn lên để thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện phát triển hiện nay.

Tuy nhiên như đã nêu, đây chỉ là giải pháp không được coi là toàn diện mà thiên về tính phù hợp thực tế, do vậy trong khi chưa tìm ra được những giải pháp toàn diện, thiện nghĩ sự quyết tâm của cấp ủy chính quyền, sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân trong huyện, có thê tình trạng ô nhiễm mối trường ở huyện Nga Sơn sẽ có những tín hiệu tích cực hơn trong việc giải quyết ô nhiễm môi trường trong một thời gian dài hơi, tạo thuận lợi cho quá trình CNH, HĐH nông nghiệp nông thôn.

Tin: Nguyễn Xuân Sáng; Ảnh: Lê Dung